ارتباط خر و پف در خواب با مشکلات فک و دهان
مقدمه
خر و پف یکی از مشکلات رایج در خواب است که میتواند مزاحمتهای زیادی برای افراد و حتی اطرافیان آنها ایجاد کند. در حالی که بسیاری از افراد این مشکل را صرفاً یک مسئله جزئی میپندارند، خر و پف میتواند نشانهای از مشکلات پزشکی جدیتر باشد. یکی از عواملی که میتواند به خر و پف کمک کند، مشکلات فک و مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ) است. در این مقاله، به بررسی ارتباط بین مشکلات فک و خر و پف، علل آنها، و روشهای درمانی پرداخته میشود.
ارتباط مشکلات فک و خر و پف
خر و پف به طور معمول زمانی رخ میدهد که هوا از طریق مجاری تنفسی بسته یا محدود شده در هنگام خواب عبور میکند. در بسیاری از موارد، مشکلات فک میتوانند در این انسداد نقش داشته باشند. بهویژه اگر فک به درستی در جای خود قرار نگیرد. یا دچار اختلالاتی مانند دندانقروچه یا مشکلات مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ) باشد.
اختلالات مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ): این اختلال میتواند به تغییر در موقعیت فک و زبان منجر شود که باعث ایجاد انسداد جزئی یا کامل مجاری تنفسی میشود. این وضعیت میتواند منجر به خر و پف یا حتی اختلالات خواب مانند آپنه خواب شود. در این موارد متخصص جراح فک و صورت می تواند در تشخیص و رفع مشکل به شما کمک نماید.
دندانقروچه (براکسیزم): دندانقروچه به معنای فشار آوردن به دندانها در هنگام خواب است. این حرکت میتواند باعث ایجاد فشار اضافی بر مفصل فک و همچنین ایجاد مشکلات در وضعیت زبان شود که در نهایت به خر و پف منجر میشود.
اختلالات در تراز فک: اگر فک بالا و پایین به درستی با هم هماهنگ نباشند، ممکن است باعث اختلال در مسیر تنفسی شده و خر و پف ایجاد شود.
علل اصلی مشکلات فک و خر و پف
ساختار فکی غیرطبیعی: برخی افراد بهطور طبیعی با ساختار فک غیرطبیعی به دنیا میآیند که باعث تغییر در موقعیت زبان و حلق در هنگام خواب میشود. این مشکلات میتواند در برخی موارد شدید آن، خطرناک بوده و موجب خفگی در خواب گردد. لذا لازم است با مراجعه به متخصص جراحی دهان، فک و صورت تشخیص داده شده و مرتفع گردد.
اختلالات مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ): این اختلال میتواند باعث درد و ناهماهنگی در عملکرد فک و همچنین ایجاد مشکلات در تنفس هنگام خواب شود.
افزایش فشار بر روی فک: دندانقروچه یا فشار بر روی دندانها میتواند به مفصل فک فشار وارد کند و منجر به مشکلاتی در ساختار فک و خر و پف شود.
چاقی و افزایش چربی گردن: اضافه وزن بهویژه در ناحیه گردن میتواند فشار بیشتری بر روی مجاری تنفسی وارد کند و منجر به خر و پف و اختلالات خواب شود. این وضعیت ممکن است با مشکلات فک تشدید شود.
راههای درمان مشکلات فک و خر و پف
درمانهای غیرجراحی:
تراپهای دندانی: استفاده از دستگاههای دندانی مانند «اسپلینتهای دندانی» یا «گارد دندانقروچه» میتواند به تنظیم موقعیت فک و کاهش فشار بر مفصل فکی کمک کند.
فیزیوتراپی فک: فیزیوتراپی میتواند به بهبود حرکت مفصل فکی و کاهش درد ناشی از مشکلات TMJ کمک کند.
تغییرات در رفتار خواب: اصلاح عادات خواب مانند خوابیدن به پهلو و استفاده از بالش مناسب میتواند به کاهش خر و پف کمک کند.
درمانهای جراحی:
جراحی فک: در برخی موارد، اگر مشکلات فک بهطور جدی به خر و پف یا اختلالات خواب منجر شوند، جراحی فک میتواند به تصحیح وضعیت فک و کاهش فشار بر مجاری تنفسی کمک کند.
جراحی مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ): در مواردی که اختلالات TMJ باعث ایجاد مشکلات تنفسی و خر و پف شدهاند، جراحی برای تصحیح وضعیت مفصل فک و کاهش درد و مشکلات حرکتی آن ممکن است ضروری باشد.
درمانهای تنفسی:
CPAP (Continuous Positive Airway Pressure): در موارد خر و پف ناشی از آپنه خواب، استفاده از دستگاه CPAP میتواند به جلوگیری از انسداد مجاری تنفسی و بهبود کیفیت خواب کمک کند.
آمپولهای هوا: این دستگاهها بهویژه در درمان خر و پف و اختلالات تنفسی مرتبط با مشکلات فک موثر هستند.
نتیجهگیری
مشکلات فک میتوانند نقش مهمی در ایجاد خر و پف و اختلالات خواب ایفا کنند. از اختلالات مفصل فکی-گیجگاهی گرفته تا دندانقروچه و تراز غیرطبیعی فک، این مشکلات میتوانند مجاری تنفسی را مسدود کنند و به خر و پف منجر شوند. درمانهای مختلفی از جمله درمانهای غیرجراحی و جراحی وجود دارد که میتوانند به بهبود وضعیت فک و کاهش خر و پف کمک کنند. برای افرادی که با این مشکلات مواجه هستند، مشاوره با یک متخصص فک، دهان و صورت یا دندانپزشک یا پزشک متخصص خواب میتواند بهترین راه برای تشخیص و درمان باشد. دکتر طیبه قاسمی، عضو انجمن جراحان دهان، فک و صورت ایران و یکی از پزشکان خوشنام و متعهد در حوزه ی جراحی های فک، دهان و صورت است. شما می توانید با مراجعه به ایشان نسبت به تشخیص و درمان مشکلات مشابه اقدام نمایید.
خر و پف یکی از مشکلات شایع در خواب است. منشاء این مشکل می تواند به اختلالات موجود در فک و دهان و صورت باشد. در این مقاله به شرح ارتباط این دو مشکل می پردازیم.